Feminizam WTF je austrijski dokumentarni film iz 2023. godine koji je osmislila, napisala, reลพirala i producirala Katharina Mรผckstein (roฤena 1982. godine), nagraฤivana austrijska scenaristica, rediteljica i producentica, koja je za ovaj film osvojila nagradu Vienna Women’s Prize za najbolju rediteljku u 2023. Katharina Mรผckstein je aktivistica i bori se za ravnopravnost i promociju ลพena u filmskoj industriji u Austriji, te protiv seksizma i seksualnog uznemiravanja. Film Feminizam WTF se bavi aktuelnim pitanjima vezanim za ravnopravnost i osvojio nekoliko nagrada, a proglaลกen je i ฤetvrtim najgledanijim austrijskim filmom u 2023. godini.
ย Feminizam je najuspjeลกniji druลกtveni pokret naลกeg doba.
Film otvara brojne aktuelne teme feminizma kao politiฤkog pokreta, ฤiji je generalni cilj ravnopravan ekonomski, pravni i druลกtveni poloลพaj ลพena i svih marginalizovanih grupa u druลกtvu. Autorica filma kroz dijaloลกki naฤin otvara teme od kategorija roda i spola, preko nasilja, boje koลพe i klase, do seksualnih identiteta, toksiฤne muลกkosti i privilegija. Feminizam WTF nudi mnogo viลกe od osnovnog znanja o feminizmu โ nudi ลกiroku sliku stvarnosti sa svim aktuelnim problemima, i nagovjeลกtava kakva nam buduฤnost dolazi. S obzirom da je feminizam, osim druลกtvenog pokreta, joลก i nauka, i ideologija, i aktivizam i naฤin ลพivota, u filmu ฤujemo iย liฤne priฤe, iskrene i ponekad bolne, i kako se to liฤno prelama kroz aktuelnu politiฤku stvarnost.
Struฤnjakinje/ci iz humanistiฤkih, druลกtvenih i prirodnih nauka sa njemaฤkog govornog podruฤja, svako iz svoje discipline โ od sociologije, postkolonijalnih studija, biologije i lingvistike do politiฤkih nauka, tehnologije, obrazovanja, studija maskuliniteta, rodnih, queer i trans studija โ govore o svim vaลพnim feministiฤkim temama danas. U filmu se pojavljuju sociologinje Paula Villa Braslavsky, Astrid Biele Mefebue i Laura Wiesbรถck, struฤnjakinje za rodna pitanja Franziska Schutzbach i Maisha Aume, politologinja Nikita Dhawan, seksologinja Rona Torenz, istraลพivaฤ maskuliniteta i osnivaฤ Detox Masculinity Instituta Christoph May, biologinja Sigrid Schmitz, socijalna pedagoginja Emilene Wopana Mudimu i struฤnjak za trans pitanja Persson Perry Baumgartinger.
Kapitalizam je postao globalni fenomen kroz kolonijalizam… industrijalizacija Europe ne bi bila moguฤa bez kolonijalizma… Ropstvo je igralo iznimno vaลพnu ulogu u kolonijalnoj ekonomiji, jer su robovi bili neplaฤena radna snaga, a crne ลพene su bile svojina bijelih muลกkaraca, kaลพe Nikita Dhawan.
Na autoriฤin komentar da malo bijelih ljudi u Evropi danas uopลกte i pokazuje interes za historiju evropskog kolonijalizma, i da zato i ne znaju koliko je ovaj problem prisutan i danas i koliko je povezan sa odnosom rase i roda, Nikita Dhawan svoju kratku lekciju o ovoj temi poฤinje reฤenicom: U jednom historijskom trenutku, Evropa je kolonijalizovala 85% planete i stvarali su se brojni narativi koji su trebali da opravdaju to. Dalje objaลกnjava kakve direktne posljedice i danas ostavljaju prisutni stereotipni narativi da su Evuropljani prosveฤeni, kulturni, artikulisani, dok su ljudi iz Afrike ili Azije primitivni, nezreli barbari, i ลกta se deลกava kada se ovi narativi isprepliฤu sa rodom, klasom ili homoseksualnoลกฤu, kroz prizmu migracija.
Privilegije su nevidljive onima koji ih imaju.
U filmu je prikazana i vjeลพba, koja propituje privilegije na osnovu boje koลพe, roda, seksualne orijentacije i sl,ย Kada se navedena izjava odnosi na Vas napravite jedan korak unaprijed na kraju koje se slikovito pokaลพe dokle koja osoba moลพe doฤi ukoliko nije ono ลกto okoline oฤekuje od nje da bude. Mnoga pitanja koja u filmu struฤnjakinje/ci objaลกnjavaju kroz feministiฤku teoriju, ovdje se vidi ลกta to u konkretno praksi znaฤi.
Kroz film ฤujemo glasove aktualnih rasprava i dobijamo odgovore na pitanja zaลกto se uvijek govori samo o dva spola i samo o dva roda, zaลกto ลพene obavljaju veฤinu neplaฤenih kuฤnih poslova brige oko djece i starih,ย zaลกto su kapitalizam i feminizam u sukobu,ย kako feminizam moลพe spasiti ลพivotnu sredinu, ekologiju i klimu, zaลกto je joลก uvijek malo muลกkaraca posveฤeno feminizmu, i na kraju svega – zaลกto je feministiฤka borba bez intersekcionalnosti nemoguฤa, te kako moลพemo pojedinaฤno pridonijeti pravednoj distribuciji resursa i moฤi i ลกta treba raditi da se naลกe druลกtvo utemelji na solidarnosti.
Izmeฤu intervjua i tematskih blokova, autorica je postavila video sekvence, zapravo plesne taฤke queer izvoฤaฤa_ca na elektro muziฤke teme koje potpisuje Tony Renaissance. Plesne sekvence dekonstruiลกu poznate i uobiฤajene slike iz pop kultureย i stvaraju nove, nebinarne slike roda i tijela. Sama autorica filma je rekla da zamislila ovaj film kao zabavan pop film, koji pokazuje da feminizam moลพe biti suprotnost anti-uลพitku i dosadi, ลกto je jedan od stereotipa koji se odavno veลพe za feminizam. Na kolorit filma se posebno vodilo raฤuna i paลพljivo su birane boje scenografije za svaku osobu koja govori, te je film vizuelno izrazito skladan i upeฤatljiv. Autorica je uspjela, zajedno sa svojim sagovornicama/ima, da napravi film koji je podjednako zanimljiv i onim osobama koje dobro poznaju teoriju feminizma i ฤime se on danas bavi, ali i onim ljudima koje fenimizam posebno i ne zanima i o njemu znaju malo ili nimalo.
Film zavrลกava pitanjem koje je autorica postavila svakom od svojih sagovornica/ka i nosi prizvuk utopije Kako ฤe svijet izgledati za 100 godina?ย a odgovori, bilo da su pesimistiฤni ili optimistiฤni, govore o slobodi, ลพivotu bez nasilja, pravu na izbor, jednakim moguฤnostima, solidarnosti, pravednoj raspodjeli resursa, brizi, prihvatanju i ljubavi.